Tegoroczny proces przyjmowania sprawozdania rządu z wykonania budżetu jest szczególny, a dokładniej mówiąc, budzi szczególne zaniepokojenie.
Po raz pierwszy w historii Kolegium Najwyższej Izby Kontroli nie wyraziło pozytywnej opinii w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za rok 2022.
To zdarzenie bez precedensu, ale można się było go spodziewać, biorąc pod uwagę, że od lat zarówno NIK jak i wielu ekspertów zwracało uwagę, że finanse publiczne stają się coraz bardziej nieprzejrzyste.
W ubiegłym roku zjawisko to przybrało monumentalne rozmiary.
Według danych Ministerstwa Finansów deficyt budżetu państwa w 2022 r. wyniósł 12,6 mld zł (deficyt zapisany w budżecie). W istocie jednak prawdziwy deficyt budżetu państwa wyniósł 101 mld zł, co wynika z danych przekazywanych przez Polskę do Komisji Europejskiej.
Oznacza to, że Rada Ministrów w sprawozdaniu z wykonania budżetu za 2022 r. przedstawia ok. 12% prawdziwego deficytu rządowego.
Ta sytuacja w połączeniu z innymi działaniami zaburzającymi przejrzystość finansów publicznych sprawia, że kontrola społeczna i parlamentarna nad rozporządzaniem przez Rząd środkami finansowymi obywateli jest niezwykle utrudniona. Kolegium NIK w swojej uchwale wyraziło zaniepokojenie faktem, że w 2022 r. gospodarka finansowa państwa w znacznej części prowadzona była poza budżetem państwa i z pominięciem rygorów właściwych dla tego budżetu.
Czy mimo to posłowie udzielą Rządowi absolutorium?
Czy przyjmą sprawozdaniem, w którym wykazano tylko 12% prawdy?
Zrobiła to już Sejmowa Komisja Finansów Publicznych. Pomimo krytycznego głosu NIK, Komisja, w której większość stanowią posłowie koalicji rządzącej, przyjęła sprawozdanie Rządu i rekomenduje, aby zrobił tak cały Sejm, udzielając absolutorium.
Niezależnie od poglądów politycznych, paradygmatów ekonomicznych – czy to bardziej wolnorynkowych, czy to bardziej socjalnych – wszystkim nam powinno zależeć na pełnym, prawdziwym obrazie finansów publicznych. Przejrzystość finansów publicznych jest fundamentem państwa demokratycznego.
Przed posłami teraz sprawdzian.
Czy sprzeciwią się praktykom zaciemniania obrazu finansów publicznych?
Czy opowiedzą się za przywróceniem budżetowi państwa jego konstytucyjnej pozycji jako głównego planu finansowego państwa, czy też zagłosują za fikcyjnym absolutorium?
Przekonamy się. Obserwujemy pracę Sejmu. Patrzymy władzy na ręce.
